Thời gian đọc ước tính: 3 phút

Lập trình viên công nghệ thông tin là người thiết kế, xây dựng, vận hành và cải tiến phần mềm/hệ thống bằng ngôn ngữ lập trình. Năm 2025, nên ưu tiên học Kỹ thuật phần mềm/Khoa học máy tính cùng kỹ năng AI, dữ liệu, bảo mật để theo kịp nhu cầu tuyển dụng.

Lập trình viên công nghệ thông tin là gì?

Lập trình viên công nghệ thông tin (developer) là người dùng các ngôn ngữ lập trình (ví dụ: JavaScript, Python, Java, C/C++) để phân tích yêu cầu, viết mã (code), kiểm thử, triển khai và bảo trì ứng dụng cho web, mobile, desktop hoặc hệ thống nhúng. Họ cũng phối hợp với phân tích nghiệp vụ, thiết kế sản phẩm và vận hành để đảm bảo phần mềm hoạt động ổn định – an toàn – hiệu quả.

Hiện nay, GenAI và công cụ hỗ trợ code giúp tăng tốc, nhưng nhu cầu kỹ sư cốt lõi vẫn tăng khi doanh nghiệp mở rộng sản phẩm số và tích hợp AI vào quy trình.

Theo: WEF Future of Jobs 2025; OECD DEO 2024

Lập trình viên công nghệ thông tin là gì?

Lập trình viên làm những gì hằng ngày?

• Xây dựng tính năng mới, sửa lỗi, viết test tự động.

• Thiết kế kiến trúc, tối ưu hiệu năng – bảo mật.

• Code review, CI/CD, viết tài liệu kỹ thuật.

• Làm việc nhóm với QA, Product, DevOps.

Ví dụ thực tế: Với một ứng dụng thương mại điện tử, dev phải xử lý giỏ hàng, thanh toán an toàn, tối ưu tốc độ tải và đảm bảo khả năng mở rộng khi lưu lượng tăng gấp đôi vào dịp sale.

Nên học ngành nào để trở thành lập trình viên công nghệ thông tin?

1) Kỹ thuật phần mềm (Software Engineering)

Bạn sẽ học quy trình phát triển phần mềm, phân tích–thiết kế, lập trình, kiểm thử, vận hành & bảo trì. Phù hợp nếu bạn muốn xây dựng sản phẩm thực chiến (web/app/hệ thống doanh nghiệp).
Lộ trình gợi ý: Cấu trúc dữ liệu & giải thuật → OOP → Web backend/frontend → Database → DevOps cơ bản → Viết test.

Hỏi đáp nhanh: Học KTPM có cần toán mạnh không? Cần ở mức logic & thuật toán; không cần toán học thuần sâu như ML.

Đọc thêm bài viết: Kỹ thuật phần mềm và công nghệ thông tin có điều gì khác biệt?

Nên chọn ngành nào để học lập trình viên

2) Khoa học máy tính (Computer Science)

Nền tảng thuật toán, hệ điều hành, mạng máy tính, cơ sở dữ liệu và tiếp cận AI/ML sớm. Phù hợp nếu bạn quan tâm nghiên cứu – thuật toán – dữ liệu. Doanh nghiệp ưu tiên dev biết dùng AI vào sản phẩm (RAG, prompt engineering, đánh giá chất lượng mô hình, bảo mật dữ liệu)

3) Kỹ thuật máy tính (Computer Engineering)

Giao thoa Điện tử – CNTT: phát triển phần cứng/firmware, hệ nhúng, IoT, robot, chip. Học C/C++/Python, vi điều khiển, tín hiệu số.

4) Hệ thống thông tin (Information Systems)

Tập trung bài toán doanh nghiệp: phân tích quy trình, thiết kế hệ thống, cơ sở dữ liệu, BI/Analytics. Biết lập trình C#/Java/PHP/SQL để hiện thực hóa giải pháp.

5) Mạng máy tính & truyền thông (Networking)

Học về Data Center, Cloud, bảo mật, an toàn dữ liệu. Ra trường có thể làm Network/Security/Cloud Engineer, quản trị hệ thống tại ngân hàng, IDC, ISP.

Ngành học hệ thống thông tin

Nhu cầu tuyển dụng & kỹ năng “đi làm được”

Nhu cầu tuyển dev vẫn tăng cùng chuyển đổi số, AI và năng lượng xanh. Các báo cáo 2024–2025 cho thấy các vai trò công nghệ (AI/ML, Big Data, Software Developer, Cybersecurity) nằm nhóm tăng trưởng nhanh nhất toàn cầu; khu vực Việt Nam tiếp tục là điểm đến đầu tư tech, thiếu hụt nhân lực tay nghề.

Kỹ năng nên ưu tiên năm 2025:

• Ngôn ngữ phổ biến: JavaScript, Python, SQL (giúp đổi dự án linh hoạt) – Theo Stack Overflow+1

• Cloud & DevOps: Docker, Kubernetes, CI/CD.

• Bảo mật ứng dụng: OWASP Top 10, quản trị bí mật, IAM.

• AI trong sản phẩm: tích hợp API LLM, vector database, đánh giá & quan trắc chất lượng mô hình – Theo World Economic Forum

• Kỹ năng mềm: giao tiếp kỹ thuật, viết tài liệu, quản lý công việc.

Lộ trình học gợi ý theo mục tiêu

Trở thành Web/Mobile Developer

6–9 tháng tập trung: HTML/CSS/JS → 1 framework (React/Vue) → 1 backend (Node.js/Java/.NET) → SQL/NoSQL → Git/CI → viết test → triển khai cloud cơ bản.
Dự án mẫu: Website thương mại điện tử mini (giỏ hàng, thanh toán thử, dashboard).

Trở thành Data/AI Engineer

Python → SQL → Data warehousing → Airflow/DBT → ML cơ bản (scikit-learn) → LLM ops (prompt, evaluation, monitoring).
Dự án mẫu: Pipeline ETL + dashboard; chatbot nội bộ dùng tài liệu công ty.

Trở thành Cybersecurity/Cloud

Mạng máy tính → Linux → Cloud provider (AWS/Azure/GCP) → IaC (Terraform) → bảo mật ứng dụng.
Dự án mẫu: Triển khai ứng dụng 3 tầng trên cloud, kèm hardening và logging.

FAQ

1. Lập trình viên công nghệ thông tin có khó xin việc không?
   Nếu có dự án thật + kỹ năng nền tảng, cơ hội rất rộng, đặc biệt ở web, data, cloud, bảo mật.
2. Nên học đại học hay bootcamp?
   ĐH cho nền tảng rộng; bootcamp giúp chuyển ngành nhanh. Tùy thời gian và mục tiêu.
3. AI có thay thế lập trình viên?
   AI thay đổi cách làm việc (tăng năng suất), nhưng doanh nghiệp vẫn cần kỹ sư thiết kế, tích hợp, bảo trì hệ thống.

Đăng ký nhận lộ trình cá nhân hóa ngay!

Tác giả: CodeGym Việt Nam