Chia sẻ kinh nghiệm luyện và thi chứng chỉ AWS

Xin chào mọi người! Mình là Luân, hiện tại đang vừa là dev, vừa là giảng viên tại CodeGym. Mình vừa lấy chứng chỉ AWS Certified Developer – Associate được một thời gian.  Hôm nay mình muốn chia sẻ lại hành trình ôn thi, những gì mình đã học, đã làm, và một vài mẹo nhỏ mà mình nghĩ sẽ hữu ích cho các bạn đang chuẩn bị cho kỳ thi này. Hy vọng bài viết này sẽ  hữu ích và giúp các bạn tự tin hơn trên con đường chinh phục chứng chỉ AWS.

Trước khi chia sẻ về kinh nghiệm thi chứng chỉ AWS, mình muốn chia sẻ các bạn một vài lý do tại sao mình lại lựa chọn thi các chứng chỉ CNTT, đặc biệt là chứng chỉ ngôn ngữ lập trình, hay framework hoặc công nghệ nổi bật hiện nay.

Là một lập trình viên full-stack mình cũng đã từng nghĩ các chứng chỉ kỹ thuật là không quan trọng, hay có nó chỉ làm đẹp CV. Sau khi học và thi chứng chỉ AWS thì mình nhận ra không hề như vậy. Việc thi chứng chỉ không chỉ đơn thuần là luyện lý thuyết và ôn thi để đạt được một “tờ giấy” chứng nhận nào đó, mà nó là cả quá trình tiếp nhận tri thức, tìm hiểu, được thực hành, được giải quyết các bài toán mà mình phải tìm hiểu tường tận, từ gốc rễ của vấn đề. Việc học và ôn thi chứng chỉ nào đó là cách học tốt nhất và lại có “tờ giấy” để chứng minh năng lực của mình. Vậy tại sao lại là Cloud và AWS?

I. Vì sao mình chọn thi chứng chỉ AWS?

1. Cloud không còn là tương lai – nó đang là hiện tại

Trước đây mình chỉ nghe đến cloud như một “công nghệ của tương lai”, nhưng càng làm, càng tìm hiểu, mình mới thấy nó đã len lỏi vào hầu hết mọi doanh nghiệp. Mình bắt đầu thấy các job yêu cầu “biết AWS” ngày càng nhiều, từ backend đến DevOps, kể cả frontend có CI/CD cũng dính đến cloud.

Có lần mình đọc được một con số mà mình thấy rất “chấn động”: 80% doanh nghiệp toàn cầu đã chuyển một phần hoặc toàn bộ hạ tầng lên cloud. Nghĩa là, không học thì coi như… đứng ngoài xu thế.

2. Tại sao lại là AWS?

Thành thật mà nói, ban đầu mình cũng phân vân giữa Azure, GCP và AWS. Nhưng sau khi tham khảo thị phần, đọc báo cáo tài chính và… dò lương trên LinkedIn, mình chốt luôn: học AWS.

• AWS vẫn đang dẫn đầu thị phần cloud toàn cầu với khoảng 30%, bỏ xa Azure và Google Cloud.
• Doanh thu AWS chiếm hơn 60% lợi nhuận Amazon, đủ thấy Amazon “sống chết” với mảng này thế nào.
• Nhiều công ty Việt Nam cũng đã bắt đầu chuyển dịch sang dùng dịch vụ AWS hoặc yêu cầu ứng viên biết AWS cơ bản.

Với mình, học AWS là một khoản đầu tư chắc chắn cho 3–5 năm tới.

3. Phát triển nghề nghiệp

Mình làm full-stack dev được gần 4 năm. Công việc hiện tại ổn, nhưng mình cảm nhận rõ sự “bão hòa” của thị trường dev – ngày càng nhiều người học, cạnh tranh gay gắt hơn, lương khó nhảy nếu không có skill mới.

Khi chuyển sang học AWS, mình thấy một “khoảng trống” kỹ năng mà thị trường đang cần:

• Các job liên quan đến cloud/AWS tăng vọt trong 2 năm gần đây.
• Theo thống kê (TopCV, VietnamWorks), nhu cầu tuyển dụng AWS tăng 60% tại Việt Nam.
• Trên LinkedIn, AWS liên tục nằm trong Top 5 kỹ năng IT được yêu cầu nhiều nhất.

Về mức lương thì sao?

• Ở Mỹ, AWS Developer trung bình $120,000 – $150,000/năm
• Ở Việt Nam, nếu bạn đã có chứng chỉ + kinh nghiệm triển khai thực tế, hoàn toàn có thể đạt mức 30–60 triệu/tháng.

4. Học có mục tiêu – đỡ lan man

Mình từng học AWS theo kiểu “có gì học nấy”, “có bug mới tra”, nên kiến thức rất rời rạc. Sau khi quyết định đăng ký thi chứng chỉ, mọi thứ thay đổi:

• Có roadmap rõ ràng: Mình biết nên học gì trước – từ IAM, EC2, Lambda… chứ không bị học lung tung.
• Học đúng trọng tâm: Chỉ tập trung vào các dịch vụ hay dùng nhất và có mặt trong đề thi.
• Nắm được best practice: Hiểu sâu cách thiết kế hệ thống đúng chuẩn AWS, không chỉ biết “dùng sao cho chạy”.
• Tự tin hơn khi phỏng vấn: Vì học theo chứng chỉ giúp mình hệ thống lại kiến thức, suy nghĩ bài bản hơn về kiến trúc cloud.

Tóm lại…

Với mình, chứng chỉ AWS không phải là “tờ giấy để khoe” – mà là một cách học nghiêm túc và có định hướng. Nó giúp mình nâng cấp tư duy, hiểu hệ thống sâu hơn, và mở ra những cơ hội mới trong công việc.

II. Chia sẻ kinh nghiệm thi AWS Certified Developer – Associate

Mình bắt đầu bằng việc tìm hiểu về trúc đề thi, nội dung thi để lên kế hoạch học tập ôn thi hợp lý

1. Tìm hiểu cấu trúc đề thi

• Số lượng câu hỏi: 65 câu, gồm:
  • Trắc nghiệm (Multiple Choice): Chọn 1 đáp án đúng trong 4 lựa chọn.
  • Nhiều lựa chọn (Multiple Response): Chọn 2-3 đáp án đúng (thường ghi rõ “Select TWO” hoặc “Select THREE”).
• Thời gian làm bài: 130 phút.
• Hình thức thi: Thi trực tuyến
• Điểm đậu: Khoảng 720/1000
• Ngôn ngữ: Tiếng Anh là phổ biến nhất (có tiếng Việt, nhưng mình thi bằng tiếng Anh để tránh lỗi dịch thuật).
• Chi phí: Khoảng $150 (mình được giảm giá một ít).

2. Phân bổ nội dung đề thi

Đề thi được chia thành 4 lĩnh vực (domains) theo Exam Guide, mỗi lĩnh vực chiếm một tỷ lệ nhất định. Dưới đây là chi tiết kèm ví dụ và lưu ý từ trải nghiệm của mình:

Domain 1: Development with AWS Services (32%)

• Nội dung chính: Tập trung vào việc phát triển ứng dụng trên AWS, sử dụng AWS SDK, CLI, và APIs. Các dịch vụ quan trọng:
  • AWS Lambda: Tạo, cấu hình, và tối ưu functions (triggers, timeouts, concurrency).
  • Amazon API Gateway: Thiết kế RESTful APIs, quản lý throttling, và bảo mật.
  • Amazon S3: Tương tác với buckets (upload, download, presigned URLs).
  • Amazon DynamoDB: CRUD operations, global tables, và partition keys.
  • AWS SDK/CLI: Viết code (thường là Python với boto3) để tương tác với các dịch vụ

Domain 2: Security (26%)

• Nội dung chính: Bảo mật ứng dụng và dữ liệu trên AWS, tập trung vào:
  • IAM: Tạo roles, policies, và áp dụng least privilege.
  • AWS KMS: Mã hóa dữ liệu (encryption at rest/in transit).
  • AWS Secrets Manager: Quản lý credentials.
  • Amazon Cognito: Xác thực và phân quyền người dùng.

Domain 3: Deployment (24%)

• Nội dung chính: Triển khai ứng dụng trên AWS, bao gồm:
  • AWS Elastic Beanstalk: Deploy và quản lý ứng dụng web.
  • AWS CodeCommit/CodePipeline/CodeBuild/CodeDeploy: Thiết lập pipeline CI/CD.
  • Amazon ECS/EKS: Triển khai containerized applications.

Domain 4: Troubleshooting and Optimization (18%)

• Nội dung chính: Xử lý lỗi và tối ưu ứng dụng:
  • Amazon CloudWatch: Sử dụng Logs, Metrics, và Alarms để debug.
  • AWS X-Ray: Phân tích performance của ứng dụng.
  • Cost optimization: Chọn instance types, S3 storage classes, hoặc Lambda configurations để tiết kiệm chi phí.

“Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”, sau khi nghiên cứu kỹ cấu trúc, các phần sẽ thi thì mình bắt đầu lập kế hoạch học và ôn thi.

III. Kế hoạch học tập

Kỳ thi AWS Certified Developer – Associate yêu cầu hiểu sâu về các dịch vụ AWS, kỹ năng phát triển ứng dụng, và khả năng áp dụng thực tế. Với 2 tháng (8 tuần), mình chia kế hoạch thành 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn tập trung vào một mục tiêu cụ thể. Mình dành khoảng 2-3 tiếng/ngày (hoặc 15-20 tiếng/tuần), linh hoạt tùy theo lịch cá nhân.

Giai đoạn 1: Xây dựng nền tảng lý thuyết (Tuần 1-3, 3 tuần)

• Tuần 1: Tổng quan và các dịch vụ cốt lõi
  • Đọc AWS Exam Guide để nắm cấu trúc đề (5 domains, tỷ lệ %).
  • Tìm hiểu về  EC2, S3, Lambda
  • Thực hành: Tạo tài khoản AWS Free Tier, thử tạo S3 bucket và EC2 instance.
  • Thời gian: 15 tiếng (2-3 tiếng/ngày, nghỉ 1 ngày/tuần).
  • Mẹo: Ghi chú các khái niệm cơ bản (như S3 storage classes, EC2 instance types) vào một file “cheat sheet”.
• Tuần 2: Serverless và Database
  • Học về Lambda, API Gateway, DynamoDB
  • Thực hành: Tạo một Lambda function đơn giản (như xử lý sự kiện từ S3) và một DynamoDB table.
  • Đọc AWS FAQs về Lambda và DynamoDB để hiểu các use case.
  • Thời gian: 15 tiếng.
  • Mẹo: Thử viết một script Python với boto3 để upload file lên S3 hoặc truy vấn DynamoDB.
• Tuần 3: Security và CI/CD
  • IAM, KMS, Secrets Manager, CodePipeline, CodeBuild, CodeDeploy.
  • Thực hành: Tạo IAM role cho Lambda truy cập S3, thiết lập một pipeline CI/CD đơn giản trên AWS Console.
  • Ôn lại các best practices (như least privilege, encryption).
  • Thời gian: 15 tiếng.
  • Mẹo: Dùng AWS Policy Generator để tạo IAM policies và hiểu cấu trúc JSON.

Kết quả: Hiểu lý thuyết về các dịch vụ chính (Lambda, S3, DynamoDB, IAM, CI/CD) và có kinh nghiệm cơ bản với AWS Console.

Giai đoạn 2: Thực hành và củng cố kiến thức (Tuần 4-6, 3 tuần)

• Tuần 4: Thực hành tích hợp dịch vụ
  • Xây một ứng dụng nhỏ (như TODO app) dùng Lambda, API Gateway, và DynamoDB trên AWS Free Tier.
  • Thực hành troubleshoot: Xem CloudWatch Logs khi Lambda gặp lỗi (như timeout).
  • Tiếp tục tìm hiểu về CloudWatch, X-Ray, Elastic Beanstalk
  • Thời gian: 15-18 tiếng.
  • Mẹo: Ghi chú các lỗi thường gặp (như IAM permission denied) và cách khắc phục vào “cheat sheet”.
• Tuần 5: Làm đề thi thử và ôn lại điểm yếu
  • Làm 2-3 đề thi thử (Tutorial Dojo hoặc Whizlabs). Mỗi đề 65 câu, làm trong 65 phút để quen áp lực thời gian.
  • Phân tích đáp án sai, đọc giải thích chi tiết, và tra cứu thêm trên AWS FAQs nếu cần.
  • Thực hành thêm: Tạo một ứng dụng trên Elastic Beanstalk và thử deploy code.
  • Thời gian: 15-18 tiếng.
  • Mẹo: Tạo một file Excel để ghi lại các câu sai và lý do, tập trung ôn lại các dịch vụ liên quan (như IAM, DynamoDB).
• Tuần 6: Tối ưu hóa và củng cố
  • Tìm hiểu tối ưu chi phí và performance, như S3 lifecycle policies, Lambda concurrency
  • Thực hành: Cấu hình CloudWatch Alarms và thử dùng X-Ray để debug một Lambda function.
  • Làm thêm 1-2 đề thi thử, tập trung vào các câu hỏi tình huống (case study).
  • Thời gian: 15 tiếng.
  • Mẹo: Ôn lại “cheat sheet” và tập trung vào các từ khóa trong đề (như “cost-effective”, “scalable”).

Kết quả: Tự tin hơn với các dịch vụ AWS, thực hành được các dịch vụ này, quen với format đề thi, và xác định được các điểm yếu cần cải thiện.

Giai đoạn 3: Luyện đề và chuẩn bị thi (Tuần 7-8, 2 tuần)

• Tuần 7: Luyện đề
  • Làm 3-4 đề thi thử, mỗi đề trong 65 phút. Phân tích kỹ từng câu sai, đặc biệt các câu về IAM, troubleshooting, và serverless.
  • Ôn lại “cheat sheet” và các best practices (như DynamoDB partition keys, IAM least privilege).
  • Thực hành thêm: Tạo một pipeline CI/CD hoàn chỉnh với CodePipeline và CodeDeploy.
  • Thời gian: 15 tiếng.
  • Mẹo: Tập trung vào các câu hỏi dạng “Select TWO” hoặc “Select THREE” vì chúng thường khó hơn

• Tuần 8: Chuẩn bị cuối cùng
  • Làm lại 1-2 đề thi thử đã làm trước đó để kiểm tra tiến bộ.
  • Đọc lại “cheat sheet” và các ghi chú về lỗi thường gặp.
  • Nghỉ ngơi 1-2 ngày trước thi để giữ tinh thần thoải mái.
  • Kiểm tra thiết bị (webcam, mạng) nếu thi online qua Pearson VUE.
  • Thời gian: 10-12 tiếng.
  • Mẹo: Trước ngày thi, chỉ ôn các khái niệm chính (như Lambda triggers, S3 storage classes) và tránh học mới để không bị rối.

Học tập và ôn luyện theo kế hoạch như trên mình đã chuẩn bị rất tốt cho ngày thi, và kết quả đã PASS.

IV. Một số lưu ý và mẹo

1. Tạo một checklist các dịch vụ cốt lõi (Lambda, S3, DynamoDB, API Gateway, IAM, CloudWatch) và đánh dấu khi bạn đã nắm vững. Dùng Note hoặc Excel để theo dõi tiến độ.
2. Với 2 tháng ôn thi, bạn cần phân bổ thời gian hợp lý (khoảng 15-20 tiếng/tuần). Đừng học dồn vào cuối, vì kiến thức AWS cần thời gian để “ngấm”.
3. Cần chăm luyện đề để quen với hình thức và cách thức của câu hỏi.
4. Đọc kỹ từ khóa trong đề, các câu hỏi thường nhấn mạnh các yếu tố như cost-effective, scalable, secure, high availability, hoặc least operational overhead. Từ khóa này quyết định đáp án đúng.
5. Với các câu hỏi khó, có thể mình không biết đáp án nào là đúng, nhưng thường có 1-2 đáp án sai rõ ràng, mình dùng phương án loại bỏ.
6. Cuối cùng là phải giữ sức khỏe, tinh thần ổn định, đừng quá áp lực mà ảnh hưởng đến sức khoẻ nhé

Hy vọng những chia sẻ về kinh nghiệm luyện và ôn thi chứng chỉ AWS này sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho bất cứ kỳ thi nào của AWS. Sắp tới mình cũng sẽ chuẩn bị để “nhặt” thêm vài chứng chỉ cloud nữa.

Tham khảo khóa luyện thi AWS của CodeGym tại đây.