DeepSeek là gì mà được so sánh trực tiếp với ChatGPT?

DeepSeek đang nhanh chóng trở thành đối trọng lớn nhất của OpenAI trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo toàn cầu. Hiểu rõ DeepSeek là gì và những điểm khác biệt cốt lõi của nó so với ChatGPT là điều cần thiết đối với bất kỳ ai muốn làm chủ công nghệ hiện này. 

DeepSeek là gì? Tổng quan nhanh cho người mới

DeepSeek là một nền tảng trí tuệ nhân tạo đang thu hút nhiều sự chú ý. Tính đến tháng 4 năm 2025, DeepSeek có trung bình 38 triệu người dùng hoạt động hàng tháng. Và phần tổng quan nhanh dưới đây sẽ giúp người mới dễ dàng hiểu DeepSeek là gì và hoạt động ra sao.

DeepSeek là gì? Giải thích ngắn gọn, dễ hiểu

DeepSeek là một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) thế hệ mới, được thiết kế để hiểu và tạo ra ngôn ngữ tự nhiên cũng như mã code một cách thông minh. Nếu bạn đã từng sử dụng ChatGPT, bạn sẽ thấy DeepSeek có sự tương đồng về cách tương tác: bạn đặt câu hỏi, và AI trả lời. Tuy nhiên, điểm khác biệt cốt lõi nằm ở khả năng xử lý chuyên sâu các tác vụ logic và lập trình với hiệu suất cực cao.

DeepSeek là chatbot AI hay mô hình ngôn ngữ lớn (LLM)?

Về mặt kỹ thuật, DeepSeek bao gồm cả hai. DeepSeek-V3 hay DeepSeek-R1 là các Mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) – “bộ não” chứa đựng kiến thức, phiên bản DeepSeek mới nhất sử dụng khoảng 671 tỷ tham số và 14,8 nghìn tỷ token. Trong khi đó, giao diện mà bạn trò chuyện trên web hoặc ứng dụng chính là Chatbot AI. Việc phân biệt này giúp người dùng hiểu rằng họ không chỉ đang dùng một ứng dụng chat, mà đang khai thác một nền tảng công nghệ có khả năng tùy biến rất cao thông qua API.

DeepSeek ra đời trong bối cảnh nào của cuộc đua AI toàn cầu?

DeepSeek xuất hiện như một kẻ thách thức đáng gờm từ châu Á trong bối cảnh các ông lớn như OpenAI (Mỹ) hay Google đang thống trị thị trường. Sự ra đời của nó đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc dân chủ hóa AI, khi tập trung vào việc tối ưu hóa chi phí huấn luyện nhưng vẫn đạt được sức mạnh tương đương với các model hàng đầu thế giới như GPT-4. Cụ thể, DeepSeek-V3 được huấn luyện với chi phí chỉ 5.5 triệu USD, rẻ hơn 10-20 lần so với các mô hình tương đương từ OpenAI.

Đứng sau DeepSeek là DeepSeek-AI, một công ty khởi nghiệp được hỗ trợ bởi tập đoàn đầu tư định lượng High-Flyer Quant. Điểm khác biệt của đội ngũ này là họ xuất thân từ lĩnh vực tài chính định lượng, nơi đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối và khả năng tối ưu hóa thuật toán cực hạn. Chính tư duy này đã giúp họ tạo ra những mô hình AI có hiệu suất xử lý trên mỗi đồng USD chi phí tốt nhất hiện nay.

DeepSeek hoạt động như thế nào?

DeepSeek hoạt động dựa trên các mô hình ngôn ngữ lớn và kỹ thuật học sâu, cho phép hệ thống hiểu ngữ cảnh, phân tích dữ liệu và tạo ra phản hồi chính xác từ đầu vào của người dùng.

DeepSeek nổi bật nhờ việc sử dụng kiến trúc Mixture-of-Experts (MoE). Thay vì kích hoạt toàn bộ bộ não cho mỗi câu hỏi, MoE chỉ kích hoạt những phân vùng chuyên biệt phù hợp nhất với chủ đề đó. Điều này giúp giảm thiểu tài nguyên tính toán mà vẫn đảm bảo độ thông minh vượt trội. DeepSeek vượt trội hơn OpenAI trong các nhiệm vụ như AIME 2024 (79.8% so với 78.5%) và MATH-500 (97.3% so với 96.8%).

Khác với các chatbot phổ thông thường tập trung vào việc trả lời nghe có vẻ hay, DeepSeek được tối huấn luyện đặc biệt để ưu tiên tính logic. Đặc biệt, dòng DeepSeek-R1 sử dụng quy trình học tăng cường để tư duy trước khi trả lời, giúp giải quyết các bài toán toán học và logic phức tạp mà các AI khác thường bị ảo giác.

DeepSeek dùng để làm gì? Trải nghiệm thực tế người dùng

DeepSeek được sử dụng trong nhiều lĩnh vực và nhiệm vụ khác nhau nhờ khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên mạnh mẽ và mức chi phí thấp so với nhiều AI lớn khác:

DeepSeek trong học tập và nghiên cứu

Trong môi trường học thuật, DeepSeek thể hiện khả năng tóm tắt các tài liệu nghiên cứu dài một cách mạch lạc. Qua trải nghiệm thực tế, khi yêu cầu AI này giải thích một định lý vật lý phức tạp, nó không chỉ đưa ra định nghĩa mà còn phân tích các bước chứng minh theo tư duy phản biện, rất hữu ích cho sinh viên và nghiên cứu viên.

Ví dụ: DeepSeek hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn (big data) trong các lĩnh vực như sinh học và y học, giúp xử lý nhanh chóng các tập dữ liệu phức tạp mà không cần tài nguyên tính toán khổng lồ. Trong nghiên cứu dược phẩm, nó tự động sàng lọc hàng ngàn hợp chất tiềm năng, đẩy nhanh quá trình phát triển thuốc mới và tiết kiệm thời gian cho nhà khoa học.

DeepSeek hỗ trợ lập trình, viết code như thế nào?

Đây chính là vũ khí sắc bén nhất của DeepSeek. Với dòng DeepSeek-Coder, khả năng viết code, debug và giải thích thuật toán của nó được đánh giá ngang ngửa, thậm chí nhỉnh hơn GitHub Copilot trong một số tác vụ Python và C++. Các lập trình viên có thể tận dụng nó để tối ưu hóa cấu trúc dữ liệu hoặc chuyển đổi ngôn ngữ lập trình một cách nhanh chóng.

Ưu điểm và hạn chế của DeepSeek

Ưu điểm nổi bật của DeepSeek

• Hiệu suất/Chi phí: Khả năng xử lý cực mạnh với mức giá rẻ hơn nhiều so với các đối thủ Mỹ.
• Khả năng lập trình: Top đầu thế giới hiện nay.
• Tính minh bạch: Sẵn sàng chia sẻ mã nguồn và phương pháp huấn luyện.

Những hạn chế người dùng cần biết

• Rào cản ngôn ngữ: Dù hỗ trợ tiếng Việt khá tốt, nhưng độ mượt mà trong văn phong đôi khi chưa bằng Claude hay ChatGPT.
• Tốc độ phản hồi: Trong những giờ cao điểm, server của DeepSeek có thể gặp tình trạng phản hồi chậm do lượng người dùng tăng đột biến.

So sánh DeepSeek và ChatGPT: nên chọn công cụ nào?

Dưới đây là bảng so sánh DeepSeek và ChatGPT giúp bạn quyết định nên chọn công cụ nào tùy theo nhu cầu sử dụng:

So sánh DeepSeek và ChatGPT về khả năng trả lời

Trong khi ChatGPT (đặc biệt là bản GPT-4o) mạnh về sự đa năng và giao tiếp tự nhiên như người thật, DeepSeek lại nhỉnh hơn ở các câu trả lời mang tính hệ thống và kỹ thuật. Nếu bạn muốn viết một bài thơ, hãy chọn ChatGPT. Nếu bạn muốn tìm lỗi sai trong một đoạn code 500 dòng, DeepSeek sẽ cho kết quả sắc sảo hơn.

So sánh về chi phí, khả năng truy cập

DeepSeek hiện đang cung cấp mức giá API cực kỳ cạnh tranh (thường chỉ bằng 1/10 so với OpenAI). Về truy cập, cả hai đều có bản web/app, nhưng DeepSeek có lợi thế hơn cho cộng đồng tự host mô hình trên máy cá nhân.

DeepSeek có thể thay thế ChatGPT không?

Thay thế hoàn toàn thì chưa, nhưng bổ trợ thì tuyệt vời. Việc sử dụng song song cả hai công cụ giúp người dùng tận dụng thế mạnh sáng tạo của ChatGPT và thế mạnh logic của DeepSeek để đạt hiệu quả công việc tối đa.

Câu hỏi thường gặp về DeepSeek (FAQ)

DeepSeek có miễn phí không?

Hiện tại, DeepSeek cung cấp phiên bản sử dụng miễn phí trên web và app với những giới hạn nhất định về số lượng câu hỏi mỗi ngày. Đối với các nhà phát triển sử dụng qua API, họ áp dụng mô hình “pay-as-you-go” (dùng bao nhiêu trả bấy nhiêu) với mức giá rất rẻ.

Người dùng Việt Nam có thể sử dụng DeepSeek không?

Hoàn toàn có thể. Người dùng tại Việt Nam có thể truy cập trực tiếp vào website chính thức hoặc tải ứng dụng mà không cần fake IP hay sử dụng số điện thoại nước ngoài như giai đoạn đầu của ChatGPT.

Những lưu ý về dữ liệu và quyền riêng tư khi dùng DeepSeek

Giống như mọi AI khác, bạn nên tránh nhập các dữ liệu nhạy cảm, thông tin mật của công ty lên nền tảng đám mây. Hãy đọc kỹ điều khoản sử dụng và tận dụng khả năng chạy mô hình local (mã nguồn mở) nếu yêu cầu tính bảo mật tuyệt đối.

DeepSeek là gì mà được so sánh trực tiếp với ChatGPT? Câu trả lời nằm ở việc DeepSeek không chỉ là một chatbot AI thông thường, mà còn là một mô hình ngôn ngữ lớn có năng lực xử lý tốt các tác vụ học thuật, lập trình và phân tích, tương tự những gì ChatGPT đang làm rất tốt hiện nay. Việc được phát triển theo hướng mã nguồn mở, tối ưu cho kỹ thuật và nghiên cứu, cùng khả năng trả lời khá sâu ở các câu hỏi logic – code – toán học khiến DeepSeek nhanh chóng được đặt lên bàn cân so sánh với ChatGPT.

Tuy nhiên, DeepSeek và ChatGPT không hoàn toàn thay thế nhau. ChatGPT vẫn chiếm ưu thế về hệ sinh thái, độ ổn định và trải nghiệm người dùng phổ thông, trong khi DeepSeek phù hợp hơn với nhóm người dùng có nhu cầu chuyên môn, muốn khai thác AI theo hướng kỹ thuật và kiểm soát tốt hơn dữ liệu.