Học IT có cần bằng cấp không?

Học IT có thể theo nhiều con đường. Bạn có thể học qua đại học, bootcamp hoặc tự học. Nhà tuyển dụng ngày càng ưu tiên kỹ năng thực tế hơn bằng cấp. Tuy nhiên bằng cấp vẫn mở vài cánh cửa quan trọng. Bài này phân tích ưu/nhược, nêu lộ trình thực tế và cách xin việc khi không có bằng.

1) Học IT có cần bằng cấp không?

Không có một đáp án cố định. Nhiều công ty tuyển theo kỹ năng. Họ ưu tiên khả năng giải vấn đề. Điều đó có nghĩa bằng cấp không còn là rào cản tuyệt đối. Tuy vậy, bằng đại học vẫn có giá trị trong tuyển dụng, đặc biệt ở công ty lớn hoặc ngành yêu cầu chứng nhận học thuật. Những báo cáo tuyển dụng cho thấy doanh nghiệp gặp khó khăn tìm ứng viên có kỹ năng.

2) Ưu điểm khi có bằng IT

• Thu nhập và đàm phán: Ứng viên tốt nghiệp từ trường uy tín dễ thương lượng lương hơn.

• Kiến thức nền tảng sâu: Đại học dạy lý thuyết rộng và hệ thống.

• Mạng lưới & cơ hội: Kết nối bạn học, giảng viên và doanh nghiệp.

• Cơ hội học tiếp/ nghiên cứu: Nếu bạn muốn đi sâu nghiên cứu, bằng là cần thiết.

3) Nhược điểm của con đường bằng cấp

• Tốn thời gian: 3–4 năm là thời gian dài so với tốc độ thay đổi của IT.

• Chi phí cao: Học phí và chi phí sinh hoạt lớn.

• Kém linh hoạt: Một số chương trình thiếu thực hành thực tế.

4) Tuyển dụng IT ngày nay ưu tiên gì?

Nhiều nhà tuyển dụng áp dụng tuyển dụng theo kỹ năng. Họ dùng bài test, bài tập thực tế và thử việc. Báo cáo cho thấy gần 65% nhà tuyển dụng ưu tiên năng lực thực thi hơn bằng cấp cho vị trí đầu vào.

[CẬP NHẬT 2025]: Các kỹ năng liên quan AI, ML và Cloud tăng mạnh. 78% doanh nghiệp báo thiếu chuyên gia AI.

5) Làm sao vào IT nếu không có bằng cấp?

Có hai con đường thực tế:

A. Tự học

• Chọn lộ trình: web (HTML/CSS/JS), backend (Node/Java/Python), data (Python, SQL).

• Học qua khóa miễn phí, tutorial, và dự án cá nhân.

• Build portfolio trên GitHub.

• Thi thử coding trên LeetCode/Codewars.

B. Khóa nghề ngắn hạn / Bootcamp

• Học nhanh, thực hành nhiều.

• Hướng tới dự án thực tế và portfolio.

• Nhiều bootcamp có kết nối tuyển dụng như CodeGym giúp bạn vừa học vừa có việc làm.

Cả hai đều có thể giúp bạn xin việc nếu bạn chứng minh được kỹ năng.

6) Lộ trình 6 bước để vào nghề IT khi không có bằng cấp

• Chọn hướng: web, backend, data, mobile hay infra.

• Học nền tảng: HTML/CSS, Python/JavaScript, SQL.

• Làm dự án nhỏ: 3 dự án thực tế để show.

• Học Git & CI/CD: quản lý mã nguồn và deploy.

• Tham gia cộng đồng: GitHub, Stack Overflow, meetup.

• Ứng tuyển theo kỹ năng: nộp CV + link dự án + code sample.

DOWNLOAD NGAY TÀI LIỆU HỌC LẬP TRÌNH TỔNG HỢP CƠ BẢN – NÂNG CAO

7) Bằng hay không bằng — khi nào nên học đại học?

Hãy cân nhắc nếu bạn:

• Muốn nền tảng lý thuyết sâu.

• Muốn học bổng, nghiên cứu hoặc du học.

• Cần mạng lưới và cơ hội thực tập lớn từ trường.

Nếu bạn cần nhanh đi làm, bootcamp hoặc tự học là lựa chọn thực tế hơn.

8) FAQ

Q1: Học IT có dễ xin việc không?
A: Có cơ hội lớn nếu bạn có kỹ năng thực tế và portfolio. Nhiều công ty ưu tiên năng lực.

Q2: Bootcamp có thay thế đại học được không?
A: Bootcamp giúp bạn đi làm nhanh. Nhưng đại học vẫn tốt cho nghiên cứu sâu và bằng cấp học thuật.

Q3: Tôi nên học ngôn ngữ nào trước?
A: Nếu bạn muốn web, học JavaScript. Nếu bạn muốn data/AI, bắt đầu bằng Python.

Học IT không nhất thiết phải có bằng đại học. Kỹ năng, portfolio và thái độ học hỏi quyết định cơ hội. Nếu bạn vẫn đang phân vân mình có nên theo ngành IT không thì hãy làm thử bài test này nhé:

Quà tặng: Bài TEST Online đánh giá năng lực và mức độ phù hợp với ngành lập trình.

Estimated reading time: 6 phút

Tác giả: CodeGym Việt Nam